اعتیاد به تلفن همراه

گردآورنده و ترجمه:نفیسه محمدی

اعتیاد به تلفن همراه

تعریف واژه­ی اعتیاد، دشوار و مفهوم آن قابل‌بحث است. بااین‌حال، مهم­ترین تعریف اعتیاد، وابستگی به یک ماده یا فعالیت است (ویدیانتو ال، مک موران ام[1]، 2004).دو نوع اعتیاد وجود دارد، یکی اعتیاد به مواد مخدر مانند الکل، کافئین، شاهدانه، مواد توهم­زا، مواد استنشاقی، مواد افیونی، داروهای آرام‌بخش، خواب‌آور و ضد اضطراب، محرک­ها، تنباکو و نوع دیگر رفتارهای کنشی مانند بازی، اینترنت، حتی گوشی هوشمند. معیارهای فعلی برای تشخیص در راهنمایی تشخیصی و آماری اختلالات روانی ((DSM-V آمده است. این معیارها عبارت‌اند از:1) صرف زمان بیشتر ازآنچه در نظر گرفته‌شده است. 2) تمایل مداوم و عدم کنترل مصرف دارو/مواد 3) صرف زمان زیاد در فعالیت­های ضروری برای استفاده از مواد و دارو، 4) تمایل شدید به استفاده از دارو و مواد 5) استفاده مکرر که منجر به اختلال در امور زندگی شود.6) استفاده­ی مداوم علی‌رغم مشکلات اجتماعی یا بین فردی، 7) فعالیت­های شغلی و اجتماعی مهم، به دلیل مصرف مواد مخدر/مواد کاهش می­باید. 8) استفاده­ی مکرر و ازنظر فیزیکی خطرناک، 9) استعمال مواد/ مواد مخدر، علی‌رغم آگاهی داشتن از مشکلات روانی یا جسمی مداوم یا مکرر،10) آستانه تحمل، همان‌طور که توسط یکی از موارد زیر تعریف می­شود: الف) نیاز به مقادیر قابل‌توجهی از دارو/مواد برای رسیدن به اثر مطلوب یا مسمومیت دارویی، ب) کاهش قابل‌توجه اثرات دارو/مواد یا استفاده­ی مکرر از آن، 11) ترک، همان‌طور که توسط یکی از موارد زیر آشکار می­شود: a) سندرم ترک دارو/مواد.b) دارو و مواد برای تسکین یا اجتناب از علائم ترک (آسوکیشن[2]، 2013). بر اساس توصیف پیل، برخی مؤلفان، توصیف اعتیاد را سوءاستفاده از یک داده یا مواد مسموم‌کننده شیمیایی تغییر داده­اند (گریفیث[3]، 199؛ یانگ[4]، 2004). بر اساس ویرایش پنجم راهنمای آماری و تشخیصی (DSM_5) که هدف آن ارائه­ی یک‌زبان بالینی مشترک برای مشکلات سلامت روان است، اصطلاح «اختلالات مرتبط با مواد» به«اختلالات مرتبط با مواد و اعتیادآور» تغییر کرد (گرانت و چمبرلین[5]، 2016). زمانی که یک رفتار رضایت فرد را به همراه دارد، به‌طور فعالانه تکرار می­شود و تبدیل به یک عادت برای او می­شود (موک، چوی، کیم، چوی، لی و دیگران[6]، 2014).

متخصصان علوم رفتاری اعتقاد دارند که هر منبعی که بتواند فرد را تحریک کند می‌تواند، اعتیادآور باشد. همان‌طور که قبلاً بیان شد، استفاده­ی مشکل‌ساز می­تواند در دسته­ی اعتیاد رفتاری قرار گیرد البته درصورتی‌که مؤلفه­های زیر مدنظر قرار گیرد:1) فرد مشغول یک رفتار خاص است (استفاده از تلفن هوشمند). 2) این رفتار برای فرار از واقعیت یا ایجاد حس سرخوشی صورت می­گیرد، 3) با ادامه­ی رفتار، آستانه­ی تحمل بالا می­رود، 4) وقتی‌که رفتار منع شود یا دچار اختلال شود، علائم ترک رخ می­دهد (احساس عصبانیت، افسردگی یا تحریک­پذیری و افکار وسواسی و (دیویس[7]، 2001) گوشه‌نشینی رخ می­دهد، 5) به دلیل رفتار مستمر، مشکلات بین فردی رخ می­دهد،6) تجارب فردی برخلاف میل فرد صورت می­گیرد (گریفیث، 2005). شکایات عاطفی درگیری در امور گروهی، عوارض تحصیلی مانند مشکل یادگیری و کاهش تمرکز در انجام تکالیف، عوارض حرفه­ای یا تعاملی، گوشه­گیری و بی­توجهی به تماس­ها و وظایف بین فردی یا شخصی و آشفتگی جسمی و روانی. در مواردی که فرد به رفتاری خاص ادامه ندهد، خستگی مفرط، نوسانات زندگی روزمره، حرکات جسمی بسیار متراکم، کمبود و نوسان در روال خواب، عدم تحمل، انحراف جنسی، شرارت، شکایت از خوردن و علائم ترک رخ می­دهد (علوی، مراسی، جنتی فرد و اسلامی[8]، 2011).افرادی که اعتیاد رفتاری دارند، رویدادهای خاص اعتیاد و شرایط تشخیصی مانند تمایل شدید، فعالیت­های بی‌دلیل، علائم ترک روان‌تنی، احساس عدم کنترل، افزایش دامنه­ی رفتاری و تشخیص اثرات روان‌گردان مورد انتظار را تعریف می­کنند مثلاً قماربازان به‌طور هم‌زمان از چندین مورداستفاده می­کنند (علوی، اسلامی محمد، مرسی، نجفی، جنتی فرد و دیگران[9]، 2010).فقدان علائم جسمانی اعتیاد دارویی در اعتیاد رفتاری، تفاوت این دو نوع اعتیاد است (دیویس، 2001) بعلاوه، وابستگی به مواد و علائم روانی ازجمله ناراحتی و اضطراب و انزوای اجتماعی و عدم‌حمایت اجتماعی، منجر به شروع اعتیاد رفتاری می­شود (علوی، مراسی، جنتی فرد و اسلامی، 2011).

عوامل خطری که منجر به اعتیاد رفتاری می­شوند شامل فرد خسته، افسرده، منزوی، محجوب، عصبی هست و معمولاً سایر انواع اعتیاد را نیز دارد (چپی، پی.، کونگ کی اس، لیو ال، روتمن آر[10]، 2001). از دیدگاه عصبی- شیمیایی، بین اعتیاد رفتاری و اعتیاد به مواد شباهت­هایی وجود دارد. هر دو به‌طور غیرمستقیم به پاسخ پاداش‌دهنده تأثیر می­گذارند برای مثال از طریق،«سیستم دوپا مینرژیک» که در توسعه و حفظ اعتیادهای رفتاری و اعتیاد دارویی نقش دارد (هولدن[11]، 2001).تعدادی از متخصصان بر این باورند که اعتیادهای رفتاری می‌توانند، منفعل (مانند تلویزیون) یا فعال (مانند بازی­های کامپیوتری) باشند و معمولاً از عادت­ها به ویژگی­های القاکننده و اجباری تبدیل می­شوند که ممکن است در ایجاد اعتیاد نقش داشته باشد (علوی س.س، فردوسی مریم، جنتی فرد ف. اسلامی، محمد علامه مندان و دیگران[12]، 2012).

اعتیاد تکنولوژیکی به‌عنوان، یک اعتیاد رفتاری غیر شیمیایی که شامل تعامل انسان- ماشین است تعریف می­شود (گریفیث، 1996). همان‌طور که در بالا تعریف اعتیاد به رفتار یا مواد ذکر شد، اجزای اعتیاد تکنولوژیکی مانند اعتیاد به مواد یا اعتیاد به قماربازی است. ما در اینجا بر اعتیاد به تلفن هوشمند به‌عنوان نوعی اعتیاد تکنولوژیکی تأکید می­کنیم.

تعریف اعتیاد به تلفن هوشمند

اعتیاد به تلفن همراه از چهار جزء اصلی تشکیل‌شده است: استفاده وسواسی از تلفن، رفتارهایی مانند بررسی مکرر پیام‌ها یا به‌روزرسانی‌ها، تحمل یا استفاده‌ی طولانی‌تر و شدیدتر، گوشه‌گیری یا احساس آشفتگی و رنج بدون تلفن و اختلال عملکردی یا تداخل با سایر فعالیت‌های زندگی و روابط اجتماعی چهره به چهره (لین، چینگ، لین، چانگ، کو و دیگران[13]، 2016). همه‌ی این‌ها بسیار شبیه به ویژگی‌های اعتیاد به اینترنت هستند (بلاک[14]، 2008).تلفن‌های هوشمند دیگر به‌سادگی به‌عنوان «موبایل یا تلفن همراه»که مبتنی بر اینترنت است در نظر گرفته نمی‌شوند و دارای طیف عملکردی گسترده‌ای هستند. این ارائه‌دهندگان اطلاعات به‌موقع و در زمان واقعی و رایانه‌های قابل‌حمل قدرتمندی هستند. علاوه بر برقراری تماس تلفنی، کاربران می‌توانند بازی کنند، با دوستانشان چت می‌کنند، از سیستم‌های پیام‌رسان استفاده کنند و به خدمات وب (مانند وبلاگ‌ها، صفحات اصلی، شبکه‌های اجتماعی) دسترسی داشته باشند و اطلاعات را جستجو کنند (چن، بی. لیو اف، دینگ اس، یانگ ایکس، وانگ ال و دیگران[15]، 2017).امروزه، تلفن همراه در میان اقشار جامعه به‌ویژه نوجوانان و جوانان در حال فراگیر شدن است و همراه‌ترین و محرم‌ترین ابزار فناورانه انسان شده است. در میان فناوري‌هایی که بشر ابداع کرده هیچ‌یک این مقدار به انسان نزدیک نبوده و با بدن او همراه نشده است (سعیدي، 1384).

اینترنت و اعتیاد به گوشی‌های هوشمند

تلفن‌های هوشمند شامل طیف گسترده‌ای از برنامه‌های کاربردی برای مهارت‌های انتقال اطلاعات مانند پیام، ایمیل، آموزش و اهداف سرگرمی هستند. تلفن‌های هوشمند به‌تدریج در زندگی افراد و جوامع ضروری می‌شوند. گوشی‌های هوشمند دارای امکاناتی مانند صفحه‌نمایش لمسی، دسترسی به اینترنت از طریق وای فای یا شبکه‌های اجتماعی، قابلیت نصب برنامه‌های کاربردی گوش‌های هوشمند و شامل پخش‌کننده‌های رسانه‌ای، دوربین‌های دیجیتال و GPS هستند که باعث محبوبیت آن‌ها شده است.

اعتیاد به گوشی‌های هوشمند جنبه‌های زیادی دارد که شبیه به اعتیاد به اینترنت است و به همین دلیل معیارهای اعتیاد به اینترنت باید هنگام ایجاد معیارهای اعتیاد به گوشی‌های هوشمند در نظر گرفته شوند (بلاک، 2008). دکتر ایوان گلدبرگ برای اولین بار اصطلاح اختلال اعتیاد به اینترنت (IAD) را برای استفاده‌ی بیمارگونه و وسواسی از اینترنت توصیف کرد (برنر[16]، 1997). اعتیاد به اینترنت را مشخص می‌کند: اعتیاد جنسی سایبری، اعتیاد ارتباطی سایبری، تعهدات شبکه، بار اضافی اطلاعات و اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری تعاملی (یانگ کی، پیستنر ام، اومارا جی، بوکانان جی[17]، 1999). علائم اعتیاد به اینترنت شامل، انزوای اجتماعی، نزاع خانوادگی، طلاق، عدم موفقیت تحصیلی، از دست دادن شغل و بدهی است (یانگ کی، پیستنر ام، اومارا جی، بوکانان جی، 1999).

اعتیاد به اینترنت، به‌عنوان ناتوانی در کنترل استفاده از اینترنت توصیف می‌شود و شرایطی است که منجر به آسیب جدی به عملکردهای مختلف زندگی می‌شود (کو، ین، چن، وو و دیگران[18]، 2006). پیامدهای روانی آن شامل موارد زیر است: وسواس برای اینترنت یا بازی­های اینترنتی و عدم تعادل در روابط واقعی، خواب، کار و تحصیل (پنگ و لیو[19]، 2010؛ رهبین اف، کلیمان ام، میسل تی[20]، 2010)؛ افزایش پرخاشگری، خصومت و استرس (دووراک ام، شییرل تی، برونز تی، استرودر اچ.کا[21]، 2007؛ چان و رابینوویتز[22]، 2006)؛ مشکلات حافظه‌ی کلامی و تمرکز (دووراک ام، شییرل تی، برونز تی، استرودر اچ.کا، 2007؛ چیو، لی و هوانگ[23]، 2004) استراتژی‌های مقابله‌ی ناسازگار (حسین و گریفیث[24]، 2007، 2009) و رفاه پایین و تنهایی (لیمنز. جی اس، واکنبرگ. پی.ام، پیتر. جی[25]، 2011).

عوارض اعتیاد به گوشی هوشمند

گوشی‌های هوشمند، در صورت استفاده‌ی بیش‌ازحد می‌توانند مشکل‌ساز شوند. به‌عنوان‌مثال، استفاده بیش‌ازحد تلفن هوشمند می‌تواند باعث مشکلات رفتاری ناسازگاری شود که در اختلالات کنترل ضربه‌ای در قمار پاتولوژیک یا به‌طورکلی دیده می‌شود. آن می‌تواند با کار یا مدرسه تداخل داشته باشد (ونکاتش ای، جمال مای، سامانی ع[26]، 2017) و تعامل اجتماعی واقعی را بکاهد و مشکلات روابط را ایجاد کند کوس و گریفیث[27]، 2011) و باعث مشکلات جسمی مرتبط با سلامتی، ازجمله تاری دید و درد در مچ دست یا پشت گردن شود (کوون، لی، وون پارک، مین و دیگران[28]، 2013).

برای تعریف جدیدی از اعتیاد، گفته می‌شود که بر اساس DSM  هیچ تعریفی وجود ندارد که تفاوتی بین اعتیاد رفتاری و دارویی را نشان دهد. تنها قمار آنلاین، در  DSM دسته‌بندی می‌شود و فعالیت‌هایی از قبیل بازی‌های ویدئوئی، ورزش، غذا، خرید، کار و اینترنت به‌طورکلی و قماربازی به‌طور خاص، به‌عنوان اعتیاد رفتاری دسته‌بندی می‌شود. ازآنجایی‌که استفاده بیش‌ازحد از گوشی‌های هوشمند و اعتیاد به اینترنت با یکدیگر همپوشانی دارند، دی سولا گوبتیرز و دیگران، ویژگی‌های مشابهی را در این دو نوع اعتیاد پیشنهاد کردند (دسولا گوتیرز جی، رودریگز د فونسکا اف، روبیو جی[29]، 2016).

لین و دیگران، فهرستی از معیارهای تشخیصی اعتیاد به گوشی‌های هوشمند را تعریف کردند که در 3 دسته طبقه‌بندی می‌شوند: دسته (معیار A): شامل علائم اعتیاد به تلفن همراه ازجمله:

• استفاده‌ی مکرر از تلفن هوشمند بدون کنترل.
• بی‌قراری، عصبی بودن یا تحریک‌پذیری پس از یک دوره ترک استفاده.
• استفاده از تلفن هوشمند برای دوره‌ای طولانی‌تر از حد مورد انتظار.
• ولع و یا تلاش‌های ناموفق برای ترک یا کاهش استفاده از گوشی‌های هوشمند.
• عدم کنترل و ادامه‌ی استفاده یا ترک استفاده از گوشی‌های هوشمند.
• استفاده مداوم از تلفن هوشمند بدون توجه به عواقب فیزیکی یا روانی مکرر.

دسته‌ی دوم (معیار B) اختلال عملکردی را توصیف می‌کند (دو مورد از علائم زیر ارائه شده است (بیشتر)) که در مورد استفاده از تلفن هوشمند ثانویه به حساب می‌آیند، ازجمله:

1)استفاده‌ی بیش‌ازحد و متعاقباً مشکلات جسمانی یا روانی مداوم و مکرر.

2) استفاده از تلفن هوشمند و در موقعیت‌های خطرناک فیزیکی (مانند رانندگی یا عبور از خیابان) یا موقعیت‌هایی که تأثیرات منفی دیگر بر زندگی روزمره دارد.

3) استفاده از تلفن هوشمند طوری که به تعاملات اجتماعی یا فعالیت در مدرسه یا محل کار آسیب برساند.

4) استفاده از گوشی هوشمند به‌گونه‌ای که بدون توجه به صرف زمان باشد که می‌تواند منجر به درد و رنج شود (لین، چینگ، لین، چانگ، کو و دیگران، 2016).

کاربران گوشی‌های همراه، وسوسه می‌شوند از گوشی هوشمند استفاده کنند، چرا که وسیله‌ای آموزنده و در دسترس است. تحقیقات اخیر نشان داد که ارتباطی بین افسردگی و پیام‌رسانی بیش‌ازحد، شبکه‌های اجتماعی، بازی، تماشای کلیپ‌های ویدئویی، ارسال ایمیل و گوش دادن به موسیقی وجود دارد که همگی از طریق تلفن هوشمند قابل‌دسترس است. این نتایج نشان داد که افزایش قابل‌توجهی در استفاده‌ی بیش‌ازحد و وسواسی از گوشی هوشمند و افزایش استرس کاربران وجود دارد. افزایش «تکنو استرس» در میان کاربران تلفن هوشمند و استفاده‌ی وسواسی از آن، ارتباطی مثبت با اضطراب در ارتباطات اجتماعی، مرکز کنترل، مادی‌گرایی دارد و نیاز به ارتباط نزدیک و لمس کردن دارد (لی وای کی، چانگ سی تی، لین وای، چنگ ژ[30]، 2014).

دسته‌ی پایانی (معیارC): معیار خروج برای رد دوره‌های شیدایی یا اختلال دوقطبی I و اختلال وسواس فکری – اجباری (DCD) بود (لین، چینگ، لین، چانگ، کو و دیگران، 2016). گزارش ‌شده است که اعتیاد به گوشی‌های هوشمند منجر به کاهش پیشرفت تحصیلی شده است (عمیدطاهر م، سعادتمند سعادت، مقدم ز، فتحی غ، افشار ر.[31]، 2016). علاوه بر این، اعتیاد به گوشی‌های هوشمند موجب سردرد، کمردرد، فشار چشم می‌شود (گنگنهلی پی، تندر ام بی، دارگول پی ام،[32] 2014) گزارش شده است که استفاده‌ی طولانی‌مدت از سایت‌های شبکه‌های اجتماعی در میان دانشجویان مالزیایی دیده شده است (نورث دی، جانستون کی، اوفوف جی[33]، 2014)؛ که با کاهش سلامت روانی آن‌ها همراه بوده و این ممکن است منجر به اعتیاد به تلفن هوشمند شود (رابرتز جی، یایا ال، مانولیس سی[34]، 2014) هم‌چنین اعتیاد به تلفن هوشمند منجر به اضطراب و افسردگی در میان دانشجویان شده است (صالحان و نگهبان[35]، 2013). عوارض ذکرشده می‌تواند منجر به مشکلات خواب نیز شود. بسیاری از مطالعات گزارش کردند که استفاده‌ی طولانی‌مدت از تلفن هوشمند با شکایت‌هایی در مورد زنگ تلفن همراه بوده است (سوبا، ماندلیا، پاتاک، ردی، گوئل و دیگران[36]، 2013). نوموفوبیا (بدون ترس از موبایل) و ترس از دست دادن (FOMO) که در آن‌وقتی تلفن هوشمند دور از استرس کاربر باشد، احساس عدم ارتباط با دنیای بیرون دارد دمیرچی ک، آکگنول ام، آکپینار آ[37]، 2015). گزارش شده است که چک کردن پیام‌های گوشی هوشمند منجر به اضطراب در میان کاربرانی شده است که محدود به استفاده از این روش ارتباطی هستند (پاویترا ام بی، مادوکومار اس، ماهادوا ام[38]، 2015).

دلایل اعتیاد به تلفن هوشمند

با توجه به مطالعات پیشین، دلایل اعتیاد افراد به اینترنت را 3 عامل ارائه کرده­اند. اعتیاد به اینترنت با 3 عامل در ارتباط است که عبارت‌اند از ویژگی‌های خاص اینترنت، ویژگی‌های روانی و عاطفی مشخصی و ویژگی‌های اجتماعی- محیطی (چوی و هان[39]، 2006).به‌طورکلی، افرادی که دارای ویژگی‌های روانی و عاطفی مانند افسردگی، تنهایی، اضطراب اجتماعی، تحریک‌پذیری و حواس‌پرتی هستند به‌راحتی به اینترنت معتاد می‌شوند (کیم[40]، 2001).مکان دسترسی به اینترنت، میزان زمان استفاده از اینترنت، ارتباطات همسالان و نوع فرزند پروری با اعتیاد در ارتباط هستند.

اعتیاد به اینترنت را می‌توان به 6 نوع تقسیم کرد:

1(اعتیاد به بازی‌های آنلاین،2) اعتیاد به روابط سایبری،3) اعتیاد سایبری – جنسی،4) اضافه‌بار اطلاعات، 5) فعالیت سایبری- انگیزشی،6) اعتیاد به رایانه

معیارهای تشخیص استفاده‌ی نرمال از اینترنت اعتیادآور توسط یانگ تعریف ‌شده است که با توجه به 10 معیار قمار پاتولوژیک در DSM-IV، هشت پرسش را برای اعتیاد به اینترنت تشخیص داده است:1)آیا احساس می‌کنید درگیر اینترنت هستید (به اینترنت آنلاین قبلی یا جلسه‌ی آنلاین پیش رو فکر کنید)؟ 2) آیا احساس نیاز به افزایش استفاده از اینترنت برای دستیابی به رضایت خود دارید؟ 3) آیا بارها و بارها برای کنترل، کاهش یا توقف استفاده از اینترنت تلاش‌های ناموفقی داشته‌اید؟ 4) آیا هنگام تلاش برای کاهش یا توقف استفاده از اینترنت، احساس بی‌قراری، بدخلقی، افسردگی یا تحریک‌پذیری می‌کنید؟ 5) آیا بیش ازآنچه در نظر گرفته شده بود، آنلاین می‌مانید؟ 6) آیا به دلیل اینترنت، رابطه، شغل، فرصت تحصیلی یا شغلی قابل‌توجهی را به خطر انداخته‌اید؟ 7) آیا برای پنهان کردن میزان درگیری خود با اینترنت به اعضای خانواده، درمانگران یا دیگران دروغ گفته‌اید؟ 8) آیا از اینترنت، به‌عنوان راهی برای فرار از مشکلات یا تسکین خلق‌وخوی ناخوشایند خود (مانند احساس درماندگی، گناه، اضطراب، افسردگی) استفاده می‌کنید؟ بیمارانی که به پنج مورد (بیشتر) پاسخ «بله» دهند، «معتاد» شناخته می‌شوند (یانگ، 1996).اعتیاد به اینترنت، منجر به مشکلات جسمی و روانی می‌شود که شامل علائم فیزیکی مانند خشکی چشم، سندرم تونل کارپال، آسیب‌های حرکتی مکرر در مچ دست، گردن، کمر، شانه و سردردهای میگرنی و بی‌حسی و درد در انگشتان شست و سبابه و انگشتان میانی را تحریک می‌کند.

منابع

جعفرزاده، الهام. (1390). رابطه اعتیاد تلفن همراه با سلامت روان در دانشجویان دانشگاه بیرجند. پایان­نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی تربیتی، دانشگاه بیرجند، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.

جوانمرد، غلامحسين. (1390). آسیب‌شناسی روانی. تهران: انتشارات پيام نور.

مجیدایی، مرتضی. پیرعین­الدین، سعید. وکسایی، عبدالرحیم. (۱۳۹۴). نقش استفاده مفرط از تلفن همراه در پیش‌بینی کیفیت خواب. اضطراب و افسردگی دانشجویان، مجله آموزش و سلامت جامعه، ۲ (۲)، ۳۸-۴۶.

منصوریان، دکتر مرتضی. صلحی، دکتر مهناز. ادب، زهره. لطیفی، مرضیه. (1393). رابطه وابستگی به تلفن همراه با احساس تنهایی و حمایت اجتماعی در دانشجویان. مجله علوم پزشکی رازی. ۲۱ (۱۲۰): ۸-۱

منطقی، مرتضی. (1386). وابستگی به کوته پیام تلفن همراه. فصلنامه علمی تخصصی روانشناسی و اطلاع‌رسانی، شماره 2، 36- 32.

Alavi, S. S., Maracy, M. R., Jannatifard, F., & Eslami, M. (2011). The effect of psychiatric symptoms on the internet addiction disorder in Isfahan’s University students. Journal of research in medical sciences: the official journal of Isfahan University of Medical Sciences, 16(6), 793.

American Psychiatric Association, A., & American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5 (Vol. 10). Washington, DC: American psychiatric association.

Antonovsky, A. (1979). Health, stress, and coping. San Francisco: Jossey-Bass. Beltzer, M.L. Nock, M.K. Peters, B.J. & Jamieson, J.P. (2014). Rethinking butterflies: The affective, physiological, and performance effects of reappraising arousal during social evaluation. Emotion, 14(4), 761-765. doi: 10.1037/a0036326 Brenner, V. (1997). Psychology of computer use: XLVII. Parameters of Internet use, abuse and addiction: the first 90 days of the Internet Usage Survey. Psychological reports, 80(3), 879-882.

Ghosh, T., Sarkar, D., Sarkar, K., Dalai, C. K., & Ghosal, A. (2021). A study on smartphone addiction and its effects on sleep quality among nursing students in a municipality town of West Bengal. Journal of Family Medicine and Primary Care, 10(1), 378.

Hussain, Z., & Griffiths, M. D. (2009). The attitudes, feelings, and experiences of online gamers: A qualitative analysis. Cyberpsychology & behavior, 12(6), 747-753.

Igarashi, T., Motoyoshi, T., Takai, J., & Yoshida, T. (2008). No mobile, no life: Self-perception and text-message dependency among Japanese high school students. Computers in human behavior, 24(5), 2311-2324.

Ishii, K. (2011). Examining the adverse effects of mobile phone use among Japanese adolescents. Keio Communication Review, 33(33), 69-83.

Jenaro, C., Flores, N., Gómez-Vela, M., González-Gil, F., & Caballo, C. (2007). Problematic internet and cell-phone use: Psychological, behavioral, and health correlates. Addiction research & theory, 15(3), 309-320.

 

 

[1] Widyanto L, McMurran M

[2] Association

[3] Griffiths

[4] Young

[5] Grant & Chamberlain

[6] Mok , Choi , Kim , Choi , Lee , et al

[7] Davis, R. A.

[8] Alavi , Maracy , Jannatifard & Eslami

[9] Alavi , Eslami M, Meracy , Najafi, Jannatifard & et al

[10] Chebbi P, Koong KS, Liu L, Rottman R

[11] Holden C

[12] Alavi SS, Ferdosi M, Jannatifard F, Eslami M, Alaghemandan H, et al.

[13] Lin , Chiang , Lin , Chang , Ko & et al.

[14] Block, J. J.

[15] Chen B, Liu F, Ding S, Ying X, Wang L, et al

[16] Brenner, V.

[17] Young K, Pistner M, O’MARA J, Buchanan J.

[18] Ko , Yen , Chen , Chen , Wu & et al.

[19] Peng&  Liu

[20] Rehbein F, Kleimann M, Mõssle T.

[21] Dworak M, Schierl T, Bruns T, Strüder HK.

[22] Chan & Rabinowitz

[23] Chiu , Lee & Huang

[24] Hussain & Griffiths

[25] Lemmens JS, Valkenburg PM, Peter J

[26] Venkatesh E, Jemal MY, Samani AS

[27] Kuss & Griffiths

[28] Kwon , Lee , Won  Park , Min &et al

[29] De-Sola Gutiérrez J, Rodríguez de Fonseca F, Rubio G

[30] Lee YK, Chang CT, Lin Y, Cheng ZH

[31] Amidtaher M, Saadatmand S, Moghadam Z, Fathi G, Afshar R

[32] Ganganahalli P, Tondare MB, Durgawale PM

[33] North D, Johnston K, Ophoff J

[34] Roberts J, Yaya L, Manolis C

[35] Salehan  & Negahban

[36] Subba, Mandelia , Pathak, Reddy , Goel & et al.

[37] Demirci K, Akgõnül M, Akpinar A

[38] Pavithra MB, Madhukumar S, Mahadeva M

[39] Choi & Han

[40] Kim, M. O.